U Kini je posljednjih godina ubijeno nekoliko novinara.

foto: Screenshot / Google Maps

Reporteri bez granica (RSF) obavijestili su ove sedmice javnost o ubistvu kineskog nezavisnog novinara Suna Lina, kojeg su, kako je saopštio RSF, navodno na smrt pretukli policajci u njegovoj kući. Ovaj zločin, piše RSF, dolazi kao direktna posljedica “režimskog decenijskog krstaškog pohoda” protiv slobode medija.

U petak, 17. novembra 2023., policajci kineske državne sigurnosti, navodi RSF, upali su u kuću freelance novinara Suna Lina u gradu Nanjing i teško ga pretukli.

Sun Lin je prebačen u bolnicu u provinciji Jiangsu i proglašen je mrtvim tri sata kasnije.

Ljekari su, piše RSF, tvrdili da je njegova odjeća bila pocijepana kada je primljen u bolnicu, a lokalni Biro za nacionalnu sigurnost je navodno, dodaje RSF, prijetio porodici i prijateljima da ne govore o njegovoj smrti niti da provode aktivnosti javne žalosti.

“Ovo jezivo ubistvo direktna je posljedica paranoje kineskog režima, koja dovodi do toga da njegovi lideri u svakom nezavisnom mediju ili novinaru vide državnog neprijatelja i stoga ih izlažu sistematskoj odmazdi. Pozivamo međunarodnu zajednicu da pojača pritisak na režim da okonča svoje nemilosrdne napade na slobodu medija i pravo na informacije”, izjavio je Cédric Alviani, direktor azijsko-pacifičkog biroa RSF-a.

O smrti novinara obavijestila je i Međunarodna federacija novinara (IFJ) te najoštrije osudila njegovo ubistvo, pozivajući vlasti da odmah sprovedu transparentnu istragu i pozovu odgovorne na odgovornost.

Generalni sekretar IFJ-a Anthony Bellanger rekao je da namjerni, netransparentni policijski postupci prikrivaju uzrok njegove smrti.

“Kineske vlasti moraju sprovesti hitnu i transparentnu istragu, stavljajući sve nalaze na raspolaganje javnosti i Sun Linovim voljenima”, rekao je između ostalog Bellanger.

U danima koji su prethodili njegovom ubistvu, novinar je, kako piše RSF, objavljivao video snimke na društvenim mrežama koji pokazuju proteste protiv predsjednika Kine Xi-Jinpinga na marginama samita Azijsko-pacifičke ekonomske saradnje (APEC) u San Francisku.

Također, Međunarodna federacija novinara (IFJ) piše da je početkom novembra zajednička operacija agencija za provođenje zakona Nanjinga i Wuhana zaplijenila njegovu novu knjigu koju je poslao prijatelju koji živi u Wuhanu, zaplijenivši je prije nego što je primljena.

Novinar je, piše RSF, bio poznat pod pseudonimom Jie Mu te je imao angažmane u nekoliko medijskih kuća u proteklih dvadeset pet godina, uključujući američki informativni portal Boxun na mandarinskom jeziku. Zbog svog novinarskog rada je imao pravne probleme, te je 2008. odslužio četiri godine zatvora nakon što je izvještavao o prisilnim deložacijama i protestima na Tiananmenskom trgu. Ponovo je uhapšen 2016. kada je van suđenja fotografisao aktiviste za ljudska prava, a kasnije je osuđen na četiri godine zatvora zbog “podsticanja na podrivanje državne vlasti”.

Posljednjih godina nekoliko novinara i branioca slobode medija je, ističe RSF, ubijeno zbog suprotstavljanja režimskoj propagandi. Dobitnik Nobelove nagrade za mir i RSF-ove nagrade za slobodu medija Liu Xiaobo i politički komentator Yang Tongyan su preminuli 2017. zbog karcinoma koji nisu bili liječeni u pritvoru. U junu 2018. godine, dodaje RSF, kineski novinar Dai Shizong ubijen je pod sumnjivim okolnostima u provinciji Hunan. Kunchok Jinpa, glavni izvor informacija za novinare o autonomnoj kineskoj regiji Tibet, umro je 2021. u pritvoru od posljedica maltretiranja, kako je naveo RSF.

“Otkako je kineski lider Xi Jinping preuzeo vlast 2012. godine, on je vodio krstaški rat velikih razmjera protiv novinarstva, što je otkriveno u izvještaju RSF-a objavljenom u decembru 2021., u kojem su detaljno opisani napori Pekinga da kontroliše informacije i medije unutar i van njenih granica”, ističe se na stranici RSF-a.

Također, prema Svjetskom indeksu slobode medija RSF-a Kina se nalazi na 179. mjestu od 180 zemalja za 2023. i zemlja je koja najviše zatvara novinare i branioce slobode medija na svijetu sa najmanje 123 pritvorenih.

Izvor: RSF, IFJ

__

Želite sedmični pregled vijesti, analiza, komentara i edukacija za novinare u Inboxu Vašeg e-maila? Pretplatite se na naš besplatni E-bilten ovdje.