Stagnacija ili pad bezbjednosti novinara na Zapadnom Balkanu.

Foto: SafeJournalists.net

Na Svjetski dan ljudskih prava, koji se obilježava 10. decembra, regionalna platforma za zagovaranje medijskih sloboda i sigurnosti novinara SafeJournalists je objavila saopštenje da su na Zapadnom Balkanu prava novinara i njihov rad svakodnevno ugroženi. U saopštenju na Međunarodni dan ljudskih prava ukazano je na to da Indeks bezbjednosti novinara SafeJournalists mreže za 2021. godinu u najvećem dijelu bilježi stagnaciju ili pad u odnosu na 2020. godinu.

Indeks mreže SafeJournalists za 2021. godinu bilježi stagnaciju ili pad u odnosu na prethodnu, 2020. godinu. Albanija, BiH, Kosovo, Crna Gora i Srbija bilježe veće ili manje padove kod mjerenih indikatora, dok Hrvatska i Sjeverna Makedonija imaju blagi porast.

“Pravno i organizaciono okruženje u kojem novinari deluju i dalje predstavlja veliki problem koji se teško rešava i poboljšava, pa na taj način i ne dozvoljava bilo kakav veći napredak. Postoje ozbiljni propusti oko shvatanja ključnih krivičnih dela. Opšti trend alternativnih mehanizama koji povezuju javna tužilaštva, policiju i novinare u radne grupe i komisije pokušava da prevaziđe barijere u primeni propisa i ozbiljne nedostatke u praksi”, navodi se u saopštenju. Zvaničnici i dalje rijetko osuđuju napade, a veoma često su i sami oni koji napadaju ili omalovažavaju novinare i stvaraju okruženje u kojem se novinari veoma lako targetiraju. Navedeno je i da se broj online verbalnih prijetnji i zastrašivanja povećava.

Manji je broj fizičkih napada i broja slučajeva na štetu novinara ali prijetnje koje se izriču novinarima su ozbiljne a procesuiranje i izrečene sankcije i dalje nemaju odvraćajući efekat. Novinari kao branitelji ljudskih prava i dalje ostaju na meti napada kako predstavnika vlasti tako i ekstemnih grupa i pojedinaca, naznačeno je u saopštenju.  

Indeks bezbjednosti novinara Zapadnog Balkana je mehanizam koji mjeri i prati promjene u odgovarajućim društvenim i političkim okruženjima koje imaju direktan ili indirektan uticaj na bezbjednost novinara i medijskih profesionalaca dok obavljaju svoju profesiju.

Ove godine Bosna i Hercegovina je pala za devet mjesta na Svjetskom indeksu medijskih sloboda Reportera bez granica i nalazi se na 67 mjestu. Albanija je najlošije rangirana od svih zemalja Zapadnog Balkana i nalazi se na 103. mjestu, Srbija na 79. mjestu, Crna Gora na 63. mjestu, Kosovo na 61., Sjeverna Makedonija na 57. mjestu.