Fizički napadi, hapšenja i kazne medijima zbog izvještavanja o protestima u Turskoj.

foto: DİSK Basın-İş / X

Otkako su počeli protesti u Turskoj, koji su uslijedili nakon hapšenja Ekrema İmamoğlua, gradonačelnika Istanbula i glavnog protivnika predsjednika zemlje Recepa Tayyipa Erdogana 19. marta, zabilježena su hapšenja novinara, fizički napadi na novinare, kao i prijetnje i kazne izrečene medijima.

Prema informacijama Turskog sindikata zaposlenih u medijima DİSK Basın-İş između 23. i 24. marta uhapšeno je 11 novinara. Evropska federacija novinara u saopštenju od danas također navodi da je 11 novinara pritvoreno. Između ostalog je navedeno i da su turske vlasti naredile platformi X da blokira 700 naloga na toj mreži.

Reporteri bez granica (RSF) pišu da je od početka protesta najmanje deset novinara fizički napadnuto, najmanje petero uhapšeno, dok se medijima prijetilo i sankcionisalo ih. Najmanje deset novinara su fizički napali organi za provođenje zakona, dok su desetine drugih gađani gumenim mecima ili suzavcima. 

Pored toga, naveli su i da su novinari i akteri civilnog društva sa sjedištem u Istanbulu imali otežan pristup internetu tokom prva dva dana protesta te sporadično u danima koji su uslijedili. Usporena internetska veza je navodno nastala na zahtjev predsjedničke kancelarije, piše RSF, dodajući da je posebno bio poremećen rad platformi kao što su Instagram, Facebook i WhatsApp.

Najmanje četiri novinara, uključujući fotoreportera AFP-a Yasina Akgula, fotoreportera Bülenta Kılıça, reportera Now Habera Ali Onura Tosuna i freelance novinarku Zeynep Kuray, 24. marta, oko 6 sati ujutro, uhapšeni su u svojim kućama i odvedeni u policijsku upravu u Istanbulu na ispitivanje zbog izvještavanja o protestima. U Izmiru, gradu na zapadu zemlje, freelance fotoreporter Murat Kocabaş je takođe uhapšen 24. marta zbog izvještavanja o demonstracijama, prenosi RSF.

Novinare lista BirGün Ebrua Celika i Deniza Gungora, te reportera Anadolu Agency Murata Sengula, u noći 23. marta,  žestoko je napala interventna policija koja ih je, kako je saopštio RSF, udarala šakama, nogama i palicama. Deseci medijskih profesionalaca, kao što su Eylül Deniz Yasar sa kanala Ilke TV i fotoreporter Kemal Aslan, bili su na meti gumenih metaka i suzavaca dok su pratili skup ispred sjedišta gradonačelnika Istanbula u naselju Saraçhane u Istanbulu i studentske proteste ispred kampusa Beyazit Univerziteta u Istanbulu.

Dok su izvještavali o policijskom obračunu nad mladim demonstrantima u blizini parka Saraçhane, Yasin Akgul iz AFP-a, Hakan Akgun iz Anadolu Agency i Dilara Senkaya iz Reutersa pretrpjeli su policijsko nasilje u noći 21. marta. Dilara Senkaya je udarena pesnicom u glavu, a Hakan Akgun je hospitalizovan sa slomljenim nosom. Ali Dinc, novinar Bianeta, napadnut je dok je pokrivao studentski skup ispred kampusa Univerziteta u Istanbulu, navodi RSF.

“Bilo nas je četvero novinara. Satjerali su nas u ćošak u parku Saraçhane. Pošto sam imao masku, suzavac me nije pogodio, ali su nas počeli tući čak i kada smo podigli kamere da pokažemo da smo novinari. Iz tog razloga smo jasno bili na meti. Imam povrede na nogama i leđima”, rekao je Dinc za RSF.

Vrhovno vijeće za radio i televiziju Turske (RTÜK) takođe se, saopštio je RSF, obrušilo na medijsko izvještavanje o protestima. Predsjednik RTÜK-a Abubekir Şahin izdao je “posljednje upozorenje” 23. marta nacionalnim emiterima koji kritički izvještavaju prema vladi, prijeteći im teškim kaznama i oduzimanjem licence ako nastave s prenosom uživo sa protesta ili emituju programe u kojima se kritikuje odgovor vlade.

Vijeće je, piše RSF, već sankcionisalo Now TV, Tele1, Halk TV i SZC TV 20. marta naredivši im da plate kazne u iznosu od tri posto njihovog prihoda od reklama iz prethodnog mjeseca zbog programa i izvještaja koji su bili kritični prema hapšenju Ekrema İmamoğlua. 

Iz RSF-a su osudili ovu, kako su naveli, nekontrolisanu represiju nad medijskim profesionalcima i uputili poziv vladi Turske da odmah prestane s tim.

Turski sindikat zaposlenih u medijima DİSK Basın-İş na svom nalogu na X-u je naglasio da je pritvaranje novinara napad na slobodu medija i pravo javnosti da zna istinu.

“Ne možete sakriti istinu ušutkivanjem novinara”, naglašeno je iz ovog sindikata.

Izvor: RSF, EFJ

__

Želite sedmični pregled vijesti, analiza, komentara i edukacija za novinare u Inboxu Vašeg e-maila? Pretplatite se na naš besplatni E-bilten ovdje.