Donesene presude se mogu tumačiti i kao pokušaj gušenja istraživačkog novinarstva.

foto: Unsplash

Kantonalni sud u Mostaru je proteklih mjesec dana donio dvije pravosnažne presude za klevetu protiv portala Tačno.net koje se mogu protumačiti kao ugrožavanje slobode medija i direktan pokušaj da se uguši istraživačko novinarstvo, saopšteno je iz Udruženja Umbrella.

Za nevedene presude, kako piše u saopštenju, je istaknuto da je pomenuti sud u oba predmeta protiv portala Tačno.net preinačio prvostepene presude Opštinskog suda u Mostaru kojima su tužbeni zahtjevi prvobitno odbijeni i za oba predmeta izrekao kazne za klevetu u ukupnom iznosu oko 9.000 KM, uključujući troškove postupka i kamate.

U saopštenju piše da je riječ o tužbama za klevetu koje je protiv redakcije portala Tačno.net u jednom slučaju podnio tužitelj Edis Mušić za tekst objavljen 2018. godine pod naslovom „Koga čuvaju ‘Unutrašnji organi’: poredak ili kriminal?”, dok je u drugom slučaju tužbu podnijelo Javno preduzeće BH Pošta i Mirsad  Mujić, generalni direktor Pošte, za tekst objavljen 2019. godine pod naslovom “SDA u službi UZP-a: BH Pošta dodijelila milionske tendere firmi u vlasništvu supruge ratnog zločinca Jadranka Prlića“. Autor oba teksta je nagrađivani novinar portala Tačno.net Predrag Blagovčanin koji je ove godine dobio drugu nagradu Evropske unije za istraživačko novinarstvo.

Iz Udruženja su naveli da se u presudama navodi kako su sudijama u tekstovima bili sporni naslov za koji sud smatra da je “ ‘provokativni’ vrijednosni sud autora teksta“, te način iznošenja informacija.

Iz Umbrelle smatraju da se navedeno postupanje Kantonalnog suda u Mostaru može protumačiti kao ugrožavanje slobode medija, kao i direktan pokušaj da se uguši istraživačko novinarstvo.

Dodatno su naveli da neodmjereni odštetni zahtjevi predstavljaju ekonomsko ugrožavanje rada portala Tačno.net, kao i da posebno zabrinjava činjenica da su ovakve presude usmjerene protiv opstanka ovog medija i svih istraživačkih medija koji djeluju na području BiH.

"Udruženje Umbrella, koje okuplja 13 istraživačkih neprofitnih medija, smatra da iznosi odštetnih zahtjeva koje je odredio Kantonalni sud u Mostaru, kao i preinačavanje presuda Opštinskog suda u Mostaru od strane Kantonalnog suda ozbiljno ugrožavaju rad portala Tačno.net, dovode u pitanje egzistenciju zaposlenika u ovom mediju, te su direktno  usmjerene protiv novinara i urednika koji se bave istraživačkim novinarstvom i čije su priče nagrađivane upravo zbog istraživanja tema od javnog značaja”, piše u saopštenju.

U saopštenju Umbrelle podsjetili su pravosudne institucije na Deklaraciju Vijeća Evrope o zaštiti istraživačkog novinarstva i pozvali ih da poštuju praksu Evropskog suda za ljudska prava, kao i druge standarde Vijeća Evrope kojima se štiti i promoviše istraživačko novinarstvo, te sprečavaju zabrinjavajuće sankcije i zastrašivanje  istraživačkih novinara. Iz Umbrelle je najavljeno da će, zajedno sa svojim članovima, iskoristiti sve pravno dostupne mehanizme u borbi protiv “ovakvih pokušaja diskreditacije i finansijskog uništavanja medija, te će solidarno i beskompromisno štititi istraživačko novinarstvo i pravo javnosti na istinite informacije”.

Grupu medija koju su pokrenuli Udruženje “Umbrella” čine: Inforadar.ba, Interview.ba, Impulsportal.net, Spin-portal.info, eTrafika.net, Gerila.info, Direkt-portal.com, Capital.ba, Hercegovina.info, Infoveza.com, Tačno.net, Fokus.ba i magazin Žurnal.

Izvor: Umbrella

___