Sekretarijat Transparency International u Berlinu uputio saopštenje o kriminalizaciji klevete u RS

foto: Unsplash

Usvajanje izmjena i dopuna krivičnog zakona kojim bi se kleveta ponovo definisala kao krivično djelo ugrozilo bi slobodu govora i omogućilo krivično gonjenje novinara, organizacija civilnog društva i bilo koga ko podigne glas, navodi se u saopštenju Transparency International (TI).

Pozvali su Ministarstvo pravde RS da povuče prijedlog, a narodne poslanike da odbace odredbe o kojima se raspravlja. 

„Usred stalnog pritiska na novinare i druge koji kritikuju vlasti, čini se da su predložene odredbe osmišljene da podstaknu cenzuru i blokiraju kritike režima i drugih moćnika. Nacrt dozvoljava proizvoljno tumačenje onoga što predstavlja uvredu ili 'namjeru da se nanese šteta nečijem ugledu ili časti', pa čak i zabranjuje pozivanje na nečije porodične okolnosti, koje bi mogle da blokiraju izvještavanje o sukobu interesa koji proizilazi iz porodičnih veza“, navode iz TI.

Odredbe se mogu, navode, primijeniti na bilo koga – od novinara do organizacija koje izvještavaju o korupciji, pa čak i na građane koji dižu glas putem društvenih mreža, te da su propisane kazne veoma visoke. 

„Kleveta se često koristi kao opravdanje za suzbijanje kritike. Međunarodna tijela kao što su Komitet UN za ljudska prava, kao i Evropska unija, više puta su naglašavali opasnosti od kriminalizacije klevete i pozvali da ona ostane stvar građanskog postupka. Zagovornici novih izmjena u Republici Srpskoj tvrde da su one u skladu sa praksom koja je prisutna u EU, ali takve oštre odredbe jasno su u suprotnosti sa stavovima EU“, navodi se u saopštenju TI-a.

Podsjetili su da je Republika Srpska prvi put dekriminalizovala klevetu 2000. godine. A uz podatak da je Bosne i Hercegovine posljednjih godina značajno opala na Indeksu percepcije korupcije, spustivši se za osam indeksnih poena od 2013. godine, dijelom i zbog zarobljenosti, naveli su da bi prostor za kriminalizaciju izražavanja suprotnih stavova samo dodatno ometao demokratiju i ostvarivanje osnovnih prava u zemlji.

„Sloboda izražavanja i štampe su od suštinskog značaja za pozivanje vlasti na odgovornost. U ovom važnom trenutku, mediji, civilno društvo i javnost moraju zadržati sposobnost da rasvijetle korupciju i druge zloupotrebe kako bi spriječili da Bosna i Hercegovina dalje padne u autoritarizam. Transparency International poziva predlagače ovih izmjena da zaustave tako opasne prijedloge i zaštite slobodu govora i demokratiju“, izjavio je Daniel Eriksson, izvršni direktor TI.

Izvor: TI