Bjelorusko udruženje novinara piše da su novinari bili primorani priznati da su sarađivali sa portalom koji je u Bjelorusiji proglašen ekstremističkim.

foto: IPI

Bjeloruski novinar Ales Sabaleuski osuđen je na četiri godine zatvora, dok je freelance videografičar Yauhen Hlushkou osuđen na zatvorsku kaznu od tri godine pod političkim motivisanim optužbama, javlja Međunarodni institut za štampu (IPI).

Osim zatvorskih, izrečene su im i novčane kazne od po 8.000 bjeluruskih rubalja što je oko 2.270 eura, a IPI piše da su proglašeni kao osobe koje su učestvovale u ekstremističkoj grupi i djelovale kao plaćenici ili kao dio plaćeničke grupe.

IPI navodi da je hapšenje Sabaleuskija i Hlushkoa povezano sa njihovom saradnjom sa lokalnim portalom 6tv.by koji više nije aktivan i kojeg su bjeloruske vlasti u tom periodu označile “ektremističkim”.

Novinari Sabaleuski i Hlushkou su, kako se navodi, radili za lokalne nezavisne medije prije “gušenja bjeloruskog civilnog društva” koje je nastalo nakon masovnih protesta održanih u periodu 2020. i 2021., a tokom kojih su se demonstranti protivili ponovnom izboru Aleksandra Lukašenka na poziciju predsjednika te zemlje.

Bjelorusko udruženje novinara (BAJ) koje djeluje u egzilu izvijestilo je da je Sabaleuski ranije radio za portal 6tv.by i da mu je okružni sud iz bjeloruskog grada Mahiliou odredio desetodnevni pritvor nakon što je uhapšen 12. decembra 2023. godine. Sabaleuski, piše BAJ, ni nakon drugog produženja pritvora nije oslobođen i početkom januara 2024. je prebačen u istražni zatvor.

BAJ piše i da su osobe koje su bile s njim u ćeliji u pritvoru prijavile da je novinar pretučen tokom ispitivanja i da su na njegovom tijelu bili vidljivi tragovi mučenja. Također, navodi se da je bio primoran priznati da je sarađivao sa redakcijom portala 6tv.by i da se u trenutku hapšenja, on već bio povukao iz novinarske profesije.

Yauhen Hlushko priveden je početkom januara 2024. godine, a BAJ navodi da je riječ o freelance videografičaru čije hapšenje nije odmah otkriveno nego tek nakon potrage njegovih poznanika sa kojima nije bio u kontaktu nekoliko dana. On je, piše BAJ, prvo bio u pritvoru, a zatim je, kao i Sabaleuski, prebačen u istražni centar.

Hlushko je nekoliko godina bio zaposlen na gradskoj televiziji Mahiliou, a početkom 2000-ih je sarađivao sa nekoliko gradskih novinskih portala. Iz BAJ-a ističu da on u posljednje vrijeme nije bio uključen ni u kakve javne ili novinarske aktivnosti i vodio je relativno povučen način života.

Iz ovog udruženja navode da je na društvenoj mreži Telegram bio objavljen video u kojem on “prisilno” potvrđuje da je od 2017. godine sarađivao sa portalom 6tv.by.

“30 godina nakon svojih prvih izbora 1994. i četiri godine od masovnih protesta na kojima je desetine bjeloruskih novinara zatvoreno dok su izvještavali, bjeloruski lider Aleksandar Lukašenko nastavlja svoj beskrajni krstaški rat protiv nezavisnih medija i civilnog društva u cjelini, osuđujući dva novinara na zatvor”, rekao je privremeni direktor IPI Scott Griffen.

Griffen je dodao da bjelorusko zakonodavstvo dozvoljava neselektivno hapšenje i zatvaranje svakoga ko se ne slaže s liderom zemlje i da se zbog toga hiljade Bjelorusa nalazi iza rešetaka pod politički motivisanim optužbama.

“IPI još jednom traži njihovo oslobađanje”, poručio je Griffen.

Prema podacima BAJ-a, najmanje 37 novinara trenutno se nalazi iza rešetaka u Bjelorusiji, što ovu zemlju čini jednom od najgorih po zatvaranju novinara na svijetu. Bjelorusija se na Svjetskom indeksu Reportera bez granica nalazi na 167. mjestu od 180 zemalja. U opisu za ovu zemlju piše da je najopasnija evropska zemlja za novinare u kojoj se nastavlja masovna represija nad nezavisnim medijima.

Izvor: IPI, BAJ

___