RSF je objavio detalje istrage o posljednjim mjesecima zatočeništva novinarke koju je Rusija proglasila mrtvom.

foto: Screenshot YouTube / Slidstvo.info

Reporteri bez granica (RSF), zajedno sa tri ukrajinska medija, proveli su istragu o posljednjim mjesecima zatočeništva u Rusiji ukrajinske novinarke Victorije Roshchyna.

Rusija je u septembru 2024. saopštila da je novinarka mrtva a njeno tijelo iz Rusije nikada nije vraćeno porodici. Okolnosti njene smrti su nerazjašnjene, navedeno je u istrazi RSF-a.

RSF navodi da pismo iz ruskog Ministarstva pravde o njenoj smrti nije pružilo pravo objašnjenje onoga što se dogodilo.

Organizacija piše i da zvanična saopštenja Rusije rijetko daju vjerodostojne informacije o sudbini ili tome gdje se nalaze brojni ukrajinski civili koji su proizvoljno pritvoreni od kojih je najmanje 19 novinara koji su trenutno iza rešetaka.

Šef Kancelarije za istrage RSF-a Arnaud Froger i regionalna službenica RSF-a za Ukrajinu Pauline Maufrais kažu da ova istraga otkriva razmjere zlostavljanja novinarke i ekstremno kašnjenje u njenom liječenju uprkos brzom pogoršanju njenog zdravstvenog stanja.

“Odbijajući da pusti novinarku i pruži joj odgovarajuću njegu do trenutka kada više nije mogla da izdrži, Rusija snosi ogromnu odgovornost za ono što se dogodilo ovoj ukrajinskoj novinarki. Činjenica da njeno tijelo nije vraćeno njenoj porodici samo pojačava sumnje o zlostavljanju koje je pretrpjela i dodatno dovodi u sumnju u proglašenje njene smrti”, saopštili su Froger i Maufrais.

Ova organizacija je, zajedno sa istraživačkim portalom Slidstvo.info, javnom radiodifuznom grupom Suspilne i medijskom kućom specijalizovanom za pravna pitanja Graty, prikupila više svjedočenja očevidaca koja potvrđuju da je 27-godišnjakinja držana u nehumanim uslovima u pritvoru u Rusiji, kao i da je izostala medicinska njega uprkos znakovima da se njeno zdravlje pogoršalo još u proljeće 2024. 

Freelance novinarka i stalna saradnica nezavisnog internet medija Ukrajinska pravda Roshchyna je nestala u augustu 2023. sa teritorije koju je okupirala Rusija odakle je izvještavala. Nakon toga se nije znalo za njenu sudbinu.

Ruske vlasti su konačno priznale njeno pritvaranje u aprilu 2024., a nakon toga su objavile informaciju o njenoj smrti koja se navodno dogodila 14. septembra.

Roshchyna je uhapšena u Enerhodaru, gradu u blizini nuklearne elektrane Zaporožja na jugu Ukrajine početkom augusta 2023. Tačne okolnosti njenog hapšenja nisu jasne.

Zadržana je nekoliko sedmica na nepoznatoj lokaciji u ukrajinskom gradu pod ruskom okupacijom Melitopolju, a krajem decembra 2023. je prebačena u Taganrog, grad na jugozapadu Rusije.

Navodi se da je Roshchyna, kada je primljena u decembru 2023. godine, imala ožiljke i posjekotine na tijelu od zatočeništva u improvizovanom zatvoru u Melitopolju. Neke od rana su bile novije. U prvih nekoliko sedmica tražila je da razgovara sa osobljem Taganroga, ali bezuspješno. 

Kada je lokalna delegacija Komesara za ljudska prava u Ruskoj Federaciji posjetila zatvor u martu 2024. godine, ona je uklonjena iz ćelije i držana odvojeno, što bi, kako je rečeno iz RSF-a, spriječilo povjerenika da postavlja pitanja. Od tada se njeno stanje postepeno pogoršavalo. Zatvorska uprava joj je odbila dati lijekove uprkos njenim ponavljajućim zahtjevima. Tek u junu novinarka je konačno prvi put posjetila ljekara.

Prema riječima jednog svjedoka, bila je veoma mršava kada je kasnije tog mjeseca konačno evakuisana na nosilima, vjerovatno u gradsku bolnicu. 

Nakon nekoliko sedmica je vraćena u zatvor u Taganrogu gdje su je smjestili u samicu. Krajem augusta, piše RSF, uspjela je nakratko nazvati svoju porodicu. U zatvoru je posljednji put viđena 8. septembra, a ruske vlasti su je 19. septembra proglasile mrtvom.

Izvor: RSF

___