Smjernice su namijenjene online i štampanim medijima, a usvojilo ih je Vijeće za štampu i online medije.

Smjernice za medijsko izvještavanje o izborima u Bosni i Hercegovini (BiH) sadrže osnovne profesionalne i etičke principe kojih se urednici i urednice, novinari i novinarke trebaju pridržavati prilikom izvještavanja o izborima. Namijenjene su online i štampanim medijima u BiH u periodu od dana raspisivanja izbora do dana održavanja izbora, ali mogu služiti i svim drugim medijima u BiH i u periodu izvan predizbornog i izbornog procesa.

Smjernice za medijsko izvještavanje o izborima za online i štampane medije usvojila je Skupština Vijeća za štampu i online medije u martu 2024. Smjernice su nastale kroz aktivnosti Mediacentra Sarajevo uz finansijsku podršku Vlade Ujedinjenog Kraljevstva. Prvi nacrt Smjernica na osnovu međunarodnih preporuka i primjera dobre prakse pripremili su medijski istraživači Amer Džihana i Anida Sokol, a revidirane su i usaglašene na Uredničkom forumu koji je održan u decembru 2024., a na kojem su učestvovali predstavnici i predstavnice medijske zajednice, Regulatorne agencije za komunikacije, Centralne izborne komisije, Vijeća za štampu i online medije i OSCE-a.

Smjernice su nastale iz potrebe da se jasnije odrede osnovni principi za medijsko izvještavanje o izborima za online i štampane medije. Nastale su na osnovu osnovnih etičkih novinarskih standarda, preporuka međunarodnih medijskih organizacija, Evropske unije, Vijeća Evrope, primjera dobre prakse iz drugih zemalja i rezultata monitoringa medijskog izvještavanja tokom izbora. Smjernice prate Kodeks za štampu i online medije BiH, Izborni zakon BiH i Pravilnik o medijskom predstavljanju političkih subjekata u periodu od dana raspisivanja izbora do dana održavanja izbora.

Sastoje se iz tri dijela: definicije osnovnih pojmova, osnovnih etičkih principa, te zakonskih odredbi koji vrijede u BiH, a kojih se trebaju pridržavati online mediji i štampa. Smjernice su prateći dokument Kodeka za štampu i online medije, te će biti osnova za upućivanje žalbi Vijeću za štampu i online medije tokom izborne godine, ali i podsjetnik svim medijima o profesionalnim standardima tokom izbora.

Izborni zakon BiH jasno propisuje da kandidatima i kandidatkinjama i pristalicama političkih stranaka nije dozvoljeno sprečavati novinare i novinarke da obavljaju svoj posao u skladu s pravilima profesije i izbornim pravilima.

Mediji informiraju javnost o izbornim procesima i političkim subjektima, na osnovu čega građani i građanke donose odluke. Mediji trebaju služiti javnom interesu i davati cjelovite, korisne, blagovremene i tačne informacije na osnovu kojih građani i građanke mogu donositi informirane odluke. Principi uređivačke nezavisnosti, pravičnosti, uravnoteženosti i nepristrasnosti medija dobijaju na posebnoj važnosti u ovom periodu.

Svaki regulatorni okvir vezan za izvještavanje medija o izborima treba poštovati osnovno načelo slobode izražavanja, koju štiti član 10 Evropske konvencije o ljudskim pravima. U primjeni tog načela u praksi, za štampu i online medije naročito su značajne samoregulatorne mjere koje medijski radnici i radnice sami donose a koje postavljaju smjernice dobrih ponašanja u cilju odgovornog, tačnog i pravičnog izvještavanja o izbornim procesima i političkim subjektima. Mediji se ohrabruju da unutar svojih medijskih kuća razviju dodatne upute za izvještavanje o izborima i ugrade samoregulatorne profesionalne i etičke standarde za izvještavanje o izborima.

Smjernice su dostupne na ovom linku.